การคำนวณมูลค่าของเงินตรา ทรัพย์สิน หรือหนี้สินซึ่งมีค่าหรือราคาเป็นเงินตราต่างประเทศตามประมวลรัษฎากร มาตรา 65 ทวิ (5) ก็เพื่อประโยชน์ในการคนวณกำไรสุทธิหรือขาดทุนสุทธิเมื่อสิ้นสุดรอบระยะเวลาบัญชี สำหรับบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลบางรายเท่านั้นซึ่งมีเงินตราต่างประเทศหมุนเวียนเข้ามา ออกไป หรือคงเหลืออยู่เป็นปกติธุรกิจการค้า ตลอดทั้งกรณีมีทรัพย์สินและหรือหนี้สิน ซึ่งมีค่าหรือราคาเป็นเงินตราต่างประเทศเหลืออยู่ จึงมีความจำเป็นจะต้องคิดค่าออกมาว่า ณ วันสุดท้ายของรอบระยะเวลาบัญชีนั้น มีค่าเป็นจำนวนเงินบาทกี่บาทเมื่อนำไปเปรียบเทียบกับต้นงวด ก็จะทำให้ทราบผลว่ากิจการได้กำไรหรือขาดทุนเป็นจำนวนกี่บาท1 สำหรับเงินตรา ทรัพย์สิน หรือหนี้สินซึ่งมีค่าหรือราคาเป็นเงินตราต่างประเทศที่รับมาหรือจ่ายไปในระหว่างรอบระยะเวลาบัญชี ให้ใช้วิธีการคำนวณค่าหรือราคาเป็นเงินตราไทยตามราคาตลาดในวันที่รับมาหรือจ่ายไปนั้น ทั้งนี้ เป็นการป้องกันมิให้ใช้อัตราแลกเปลี่ยนตามใจชอบของเจ้าของกิจการ อันจะมีผลต่อการคำนวณกำไรสุทธิหรือขาดทุนสุทธินั่นเอง บทความนี้ได้สรุปรวบรวมหลักเกณฑ์และแนวทางปฏิบัติพร้อมตัวอย่างแนวคำวินิจฉัยกรณีการคำนวณมูลค่าของเงินตรา ทรัพย์สินหรือหนี้สินซึ่งมีค่าหรือราคาเป็นเงินตราต่างประเทศตามประมวลรัษฎากร โดยมีกรอบการนำเสนอในส่วนของหลักกฎหมายตามประมวลรัษฎากร มาตรา 65 ทวิ (5) และสาระสำคัญของหลักเกณฑ์ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 กรณีได้แก่กรณีที่ 1 ในระหว่างรอบระยะเวลาบัญชี และกรณีที่ 2 เมื่อสิ้นสุดรอบระยะเวลาบัญชี
